Odkryła nowy szlak, który reguluje namnażanie się komórek, a więc może stanowić potencjalny cel terapii antynowotworowych.
Marta ma 38 lat, przygotowuje habilitację w dziedzinie biologii komórki. Wiele lat pracowała w prestiżowych laboratoriach za granicą. Wróciła, aby młodszym naukowcom przekazywać wiedzę i doświadczenia zdobyte w innych krajach. Nieprzerwanie, od ponad 20 lat uprawia koszykówkę, lubi podróże, naukę języków i kino niezależne.

Moja droga zawodowa
W roku 2005, po dwunastu latach pracy za granicą, wróciłam do Polski i stworzyłam Laboratorium Biologii Komórki w Międzynarodowym Instytucie Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie. Moja droga naukowa rozpoczęła się na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, na studiach biologii molekularnej, w trakcie których spędziłam rok na stypendium w Wielkiej Brytanii. Ten pierwszy kontakt z międzynarodowym środowiskiem naukowym zadecydował o podjęciu studiów doktoranckich za granicą, na uniwersytecie w Wiedniu. Po ich ukończeniu odbyłam dwa staże podoktorskie w Heidelbergu oraz w Dreźnie.

Temat i cel moich badań
Wraz z moim zespołem, który obecnie liczy osiem osób, badamy procesy życiowe komórek, z których składają się wszystkie żywe organizmy, także i nasze ciało. Interesują nas zwłaszcza procesy, za pomocą których komórki pobierają z zewnątrz różne substancje, składniki odżywcze, a także leki czy kosmetyki. Komórki komunikują się ze sobą i przekazują sobie sygnały, (np. nakazujące im rozpocząć namnażanie się w celu zarośnięcia rany), wymieniając między sobą substancje chemiczne. Zaburzenia tych procesów sygnalizacji prowadzą m. in. do chorób nowotworowych, które wynikają z niekontrolowanych podziałów komórek lub do chorób neurodegeneracyjnych, gdy komórki przedwcześnie obumierają. W trakcie moich wcześniejszych badań w Niemczech odkryliśmy nowy szlak, wykorzystujący białka o nazwie APPL, który reguluje namnażanie się komórek, a więc może stanowić potencjalny cel terapii antynowotworowych. Badania te kontynuujemy obecnie w Warszawie, we współpracy z innymi ośrodkami zagranicznymi w ramach projektu finansowanego przez Unię Europejską oraz grantów przyznanych mi przez instytucje z Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych.

Czy młodzi ludzie mają przyszłość w Polsce i mogą odnosić sukcesy?
Od czasu gdy kieruję własną grupą badawczą jednym z priorytetów jest dla mnie szkolenie młodych adeptów nauki i stwarzanie im jak najlepszych warunków do rozwoju. Nauka jest moim powołaniem, a motywacją do pracy jest chęć zaspokajania ciekawości oraz uczestniczenia w procesie gromadzenia i wykorzystywania wiedzy. I choć praca ta bywa trudna i wymagająca, może dostarczyć olbrzymiej satysfakcji. Ponieważ obecnie odkrycia naukowe dokonywane są głównie w zespołach, prowadzenie badań to praca z ludźmi, co bardzo lubię i ten ludzki aspekt nauki jest dla mnie niezmiernie ważny.

Miejsce kobiet w nauce i ich szansa na karierę zawodową
W moim zespole większość stanowią kobiety i bardzo chciałabym przekonać je, aby w przyszłości, świadome swojej wartości, odważnie podejmowały dalsze kroki kariery zawodowej. Mała liczba kobiet na samodzielnych stanowiskach w nauce jest problemem nie tylko Polski i ma wiele przyczyn. Zaliczają się do nich obowiązki rodzinne, utrudniające pracę zawodową, brak wsparcia ze strony najbliższych i instytucji, ale także utarte, często nieuświadomione stereotypy ról kobiety i mężczyzny zaczynające się od wyboru zabawek dla dzieci czy powielania nieprawdziwych opinii o mniejszych zdolnościach dziewcząt w naukach ścisłych. Problem utraty dużej liczby kobiet jako wysoko wykwalifikowanych pracowników został dostrzeżony przez liczne organizacje międzynarodowe, także Unię Europejską. Jako jedna z ambasadorek unijnego programu SET-Routes, którego celem jest przedstawianie młodym kobietom realnych perspektyw pracy naukowej, będę dzielić się swoimi doświadczeniami ze studentkami uczelni krajowych i zagranicznych. Być może uda mi się zachęcić którąś z nich do podjęcia kariery w nauce?

Czym jest dla mnie stypendium L’Oréal Polska?
Na koncie zawodowym mam już kilka prestiżowych stypendiów i grantów, ale wyróżnienie przyznane przez L’Oréal ma dla mnie szczególne znaczenie, gdyż po raz pierwszy zostałam doceniona jako kobieta-naukowiec. Jest to dla mnie zaszczyt, satysfakcja i potwierdzenie właściwego wyboru drogi życiowej.